TẬP TU
ĐAN LÊ
ĐAN LÊ
“Chữ Tập Đề nay đà mở cửa,
Để đem vào khuôn khổ người hiền.
Rán cực lòng một bước đầu tiên,
Thì mới được làm nên Phật Thánh.”
(Lời Đức Thầy)
Tam Tự Kinh có câu “Nhơn chi sơ tánh bản thiện” (người mới sanh ra tánh vốn thiện). Thiện có nghĩa là hiền lành, ngược với hung dữ. Có tánh hiền lành nhưng kiếp trước chưa dứt vọng tưởng thế gian nên phải trở lại (luân hồi) làm người trong cõi thế. Do đó, muốn thoát luân hồi sanh tử chỉ trông vào tánh thiện ban sơ thôi là chưa đủ. Luân hồi do mê nhiễm mà vào đường ấy, ta có thân là có sự mê nhiễm theo cùng. Không mê nhiễm dứt khoác không mang thân tứ đại, trường hợp Đức Thầy mang thân tứ đại không vì đi theo định nghiệp luân hồi mà là lâm phàm độ chúng. Làm lành và tâm tánh mê muội là hai chuyện khác nhau, không thể chỉ có hiền lành thôi là vãng sanh Tịnh Độ.
Trong Pháp Bảo Đàn Kinh, Đức Lục Tổ Huệ Năng dạy chúng đệ tử “Các người lo làm việc phước lành không cầu ra khỏi biển khổ sanh tử, trong khi tánh mình mê muội thì phước nào cứu đặng”.
Trong Pháp Bảo Đàn Kinh, Đức Lục Tổ Huệ Năng dạy chúng đệ tử “Các người lo làm việc phước lành không cầu ra khỏi biển khổ sanh tử, trong khi tánh mình mê muội thì phước nào cứu đặng”.
Theo câu “Nhơn chi sơ tánh bản thiện” dẫn trên, ta biết rằng con người ai mới sanh ra cũng có tánh thiện dầu sau nầy lớn lên họ là tên đại gian ác. Do vậy, khi phát tâm quy đầu Phật Pháp tánh thiện ấy phát khởi trước và mạnh mẽ hơn, là tu phước. Tu phước nếu không được đánh thức mình trước mọi vật dục thế gian cám dỗ, có làm lành nhiều mà tâm đầy mê muội thì lúc gĩa biệt cõi hồng trần không thấy con đường siêu lên chỉ có một nẽo đọa xuống. Đức Thầy viết Sám Giảng Quyển Tư “Giác Mê Tâm Kệ”, đoạn khởi đầu Ngài dùng lời lẽ hay ho của sách Thánh hiền đem ra khuyên dạy, ai có đọc hay nghe người khác đọc đều cho rằng hữu lý:
“Sách Thánh Đạo ghi trong Tam Tự,
Người mới sanh tánh thiện Trời dành.
Bởi lớn lên tập nhiễm lợi danh,
Nên tật xấu che mờ thiện tánh.”
Rõ ràng quá, sanh ra vốn thiện, mỗi lúc lớn lên va chạm với cuộc sống mà sanh cảm nhiễm ham muốn nên bị nào danh, nào lợi, nào tình cám dỗ cái tánh bản thiện lúc ban sơ khiến nó bị vùi lấp trong những yêu cầu nầy, đỏi hỏi nọ kia không ngừng, hết yêu cầu nầy đến yêu cầu khác hết đòi hỏi điều nầy đến đòi hỏi điều kia, cái tánh thiện lúc cha mẹ sanh ra không còn bảo quản được nói chi đến chuyện thoát mê khai ngộ xa vời. Ta tu là mong muốn, lần nầy giã biệt cõi hồng trần là một đi không trở lại “thoát luân chuyển khỏi đeo khổ tử”.
Quy y vào đạo có thêm sự tu hành đúng pháp, đến lúc cởi bỏ huyễn thân mặc thân thân Kim Cang Bất Hoại hoặc “Mãn kiếp hồng trần sanh lạc quốc”. Từ sự nhắc nhở “Bởi lớn lên tập nhiễm lợi danh” nên người quy y vào đạo để tu là tự tạo môi trường thích hợp cho sự tập tu không bị lợi danh hoặc những điều trần tục khác làm chướng ngại. Đường dầu xa nhưng hành trình không dừng, xa cũng thành gần. vì thế Đức Thầy có lời khuyên:
“Xa nơi tranh đấu lợi danh,
Giữ lòng thanh tịnh tánh lành trau tria.
Gắng công trì niệm sớm khuya,
Thân tuy còn tục tâm lìa cõi mê.”
Chữa “Xa” trong những câu tôi vừa trích dẫn có mang hai ý nghĩa như sau:
1, Xa những chỗ lợi danh, người vì lợi danh, tranh đấu.
2, Không xa chỗ lợi danh và người vì lợi danh, tranh đấu, ở ngay chỗ có danh, có lợi, người tranh đấu vì danh lợi cũng được, cốt làm sao cho thân tâm của hành giả đừng bị cảm nhiễm chất độc Danh, Lợi, Tình: Xa tức lòng không vướng mắc.
Nói về sự, xa nơi tranh đấu lợi danh là con đường yên ổn mà Sĩ Đạt Ta đã khai thông lộ đồ nầy trước nhất, nay trải gần ba ngàn năm mà nói đến sự tu hành theo đạo Phật người ta vẫn còn áp dụng lộ đồ chứng tích nầy một cách mạnh mẽ. Đạo Phật nói: Phật ở tự tâm mỗi người thay vì đi đâu tìm Phật thì hãy tìm trong chính mình. Đó là nói theo “lý”, muốn đạt rốt ráo và thực tế phải đi từ “sự” vào. Lễ bái Phật, tụng kinh gõ mõ… ai không biết đó là sự. Chẳng phải Đức Phật đã nói như vầy sao “ Nhược dỉ sắc kiến ngã, dỉ âm thanh cầu ngã, thị nhân hành tà đạo, bất năng kiến Như Lai”.
Nói đến chữ tu là tập tu, nếu ham muốn chuyện thế gian, bất cứ những gì trong thế gian đều là giả, cái thân ta đây ta cho là quan trọng nhất mà giả thì còn cái gì trong thế gian nầy không giả chứ? Tríu mến các cái giả là không thể đến với thiệt. Người có thói quen cờ bạc, rượu chè, đàng điếm, những thứ trụy lạc thấp hèn nầy đã phiếu giễu đầy trong xóm đã làm ta ghiền nặng, ban sơ bảo bỏ ghiền mà cứ mắt thấy tai nghe nó phiếu giễu hoài hoài thôi ghiền làm sao được. Ở chỗ trụy lạc bỏ trụy lạc không được thì tìm cách đi xa để bỏ, bề nào, hễ bỏ được là tốt đừng chấp việc bỏ thói quen ghiền nhiễm tại chỗ hay đi xa. Nếu không có chuyện đi xa của Sĩ Đạt Ta “Thừa đêm khuya lén trốn vào rừng, Lìa cha già vợ đẹp con cưng, Thân chẳng sá xông pha bờ bụi.” (lời Đức Thầy) làm gì có sự chói chan của đạo Phật trên cõi trần gian cát bụi nầy.
Khó khăn của vấn đề cầu vãng sanh Cực Lạc là gì? Lục tự trì tâm là phương pháp đúng đắn nhứt, nhưng trên đường hướng thượng xảy ra những chướng ngại quên niệm Phật thì sao? Lúc bình thường giữ Phật trong tâm còn khó huống chi gặp chuyện bất ngờ như tai họa lật xe, chìm tàu, bệnh tật hay đối trước cái chết thì Phật có còn trong tâm hay đã đứt mất từ lâu. Bất kỳ diễn ra chết lành hay chết dữ mà nhớ niệm Phật chắc chắn sẽ được Phật rước, bằng ngược lại “… Kịp đến khi tử thần gõ cửa, số vô thường đã tới, sanh ra muôn ngàn kinh hãi, thần trí hôn mê rất tríu mến cõi đời, cửa nhà con vợ mà không làm sao sống được nữa, nên lúc ấy kẻ phùng mang, trợn mắt, người chắt lưỡi, nghiến răng, lăn lộn giật mình, kêu than thảm thiết. Xét coi lúc ấy khổ sở là dường nào”.
Chết mà diễn ra trường hợp nêu trên, cho dù lúc bình thường niệm Phật nhiều mà tới lúc ăn thua lại không niệm được thì chỉ có thua thôi. Do vậy, tập tu để được thuần tu, tập niệm cho thuần niệm, chết lành hay chết dữ mà có niệm Phật là ăn chứ không thua.
Chết mà diễn ra trường hợp nêu trên, cho dù lúc bình thường niệm Phật nhiều mà tới lúc ăn thua lại không niệm được thì chỉ có thua thôi. Do vậy, tập tu để được thuần tu, tập niệm cho thuần niệm, chết lành hay chết dữ mà có niệm Phật là ăn chứ không thua.
Chuyến đi cứu trợ bà con Việt Kiều Cam Pu Chia vừa qua, tôi may mắn được ngồi đàng trước chung dãy với tài xế, không biết chú ấy lúc ở nhà giữ vững công phu đến độ nào nhưng khi lái xe có được hạnh cách tôi cho là rất thuyết phục lòng tin, có lẽ đối với chú, Phật là tất cả cuộc đời nên chú nhạy nhớ Phật. Có khi xe cởi lên đường ổ gà, tiếng niệm Phật từ miệng chú cùng lúc với tiếng nện rầm rầm nhảy cựng đầu xe, có khi tiếng niệm Phật sau liền lúc sụp ổ gà và đôi lần chú niệm xong một câu Lục Tự thì bánh xe mới càn qua hang lổ. Điều tôi nói hạnh cách rất thuyết phục lòng tin vì, như chúng ta đều biết sự chết chóc xảy ra cho dù chết lành không bị lật xe, chìm tàu, súng đạn, cứ nằm trên giường bệnh mà chết đi biết đâu lúc đó xảy ra như điều Đức Thầy báo trước:
“Gần hấp hối tâm thần xao xác,
Trí vẩn vơ kinh sợ vô cùng”.
“Tâm thần xao xác” hay “kinh sợ vô cùng” là biểu hiện hành trạng không nhớ Phật thì chết sẽ không theo đường Phật đến cõi Tây Phương.
Đan Lê
Gửi ý kiến của bạn
